De combinatie van iets lekkers met iets schokkend veelzijdig is een consumptiecoup voor elke serieuze eter of drinker. Matcha, groene thee in poedervorm, is zowel theatraal als drank en dynamisch als ingrediënt.
Van de traditionele, performatieve warme bereiding - matcha in poedervorm wordt opgeschuimd met heet maar niet kokend water in een theekom met een bamboe garde, of chasen - tot de talloze smakelijke en bizarre toepassingen in de keuken (zandkoekjes! zout! ijs! hartige dinerbroodjes!), komt matcha's unieke karakter in de theewereld niet alleen voort uit de smaak maar ook uit de samenstelling. In tegenstelling tot losse thee, die we laten trekken en weggooien, bestaat matcha uit fijngemalen hele theebladeren - we consumeren dus het geheel, met alle voordelen en nuances van dien. (In feite werd de meeste thee bereid uit samengeperste poederkoeken, totdat de populariteit van losse thee in de Ming-dynastie een hoge vlucht nam).
Matcha wordt alleen in Japan geproduceerd en begint net als gyokuro (groene thee). Om de theeblaadjes donkerder te maken worden alleen de beste knoppen geoogst. De theeblaadjes worden dan plat gedroogd, als tencha thee, en vervolgens ontdaan van de scheuten en gemalen tot matcha.
Matcha staat ook centraal in de Japanse theeceremonie, waar het zowel in dikke als in dunne vorm kan voorkomen. Matcha wordt in verschillende kwaliteiten op de markt gebracht (waarvan sommige theekenners de geldigheid betwisten), van een ingrediënt en poeder van levensmiddelenkwaliteit tot matcha's van hogere kwaliteit die zich over het algemeen onderscheiden door kleur, smaak en aroma. Matcha wordt ook onderverdeeld in koicha (tere blaadjes van oudere planten, waarmee dikkere, mildere matcha wordt bereid) en usucha (waarmee een dunnere thee met een meer heldere en bittere smaak wordt bereid). Voor theedrinkers die matcha kopen, kan het moeilijk zijn om te weten welke soort ze kopen, tenzij ze Japans kunnen lezen!
Hoewel matcha tegenwoordig overal opduikt (ook bij Jamba Juice), moeten mensen die voor het eerst met matcha kennismaken, op zoek gaan naar theehuizen of Japanse buurten bij hen in de buurt, als die bestaan, stelt Alissa White voor, die matchasource.com runt, een online importeur van matcha in Los Angeles. (White heeft deze zomer ook een matcha pop-up winkel, Matcha Box, in de New Yorkse wijk Soho gerund, met groot succes).
En hoewel theehuizen het tijdens de recessie moeilijk hebben gehad, zorgt de bijna bizarre flexibiliteit van matcha ervoor dat het in vele vormen opduikt: verschillende plaatsen in New York serveren "iced matcha," matcha die'met ijs en water in een cocktailshaker wordt geschud en over ijs wordt geserveerd: het is tongstrelend zacht en verfrissend. Banketbakkers zijn er ook enthousiast over - White heeft matcha verkocht aan Nobu Miami voor hun panna cotta, en aan The French Laundry voor matcha truffels.
Wie thuis wil experimenteren, heeft een theekom of chawan nodig en een bamboe garde die chasen wordt genoemd. (Bij sommige bereidingen is ook een zeef nodig om het matchapoeder te ontklonteren.) Je verzadigt de matcha met heet water (minder dan kokend) en klopt het tot schuim. De stappen zijn misschien eenvoudig uit te leggen, maar ze zijn moeilijk te perfectioneren.
"Je kunt in een week een toonladder leren spelen, maar beheersing is een andere zaak,"zegt White, "zoiets als cello leren! "
"Het is zo grappig, ik klop de hele tijd matcha thee en denk dat ik weet hoe het moet, dan ga ik zitten met iemand die een teamaster is en het komt niet eens in de buurt van wat zij kunnen. Om echt het juiste schuim te krijgen, is wat finesse nodig. Het is een uitdaging, want als het water heter is, schuimt het beter, maar als het te heet is, geeft het een bittere smaak aan de thee," zegt White, die vindt dat de sweet spot rond de 180°F ligt.
"Dit zijn oude gebruiksvoorwerpen, gemaakt van bamboe, geen batterijen nodig - het is niet ingewikkeld, het vergt alleen een beetje oefening."
Elk kopje matcha onthult zichzelf op unieke wijze, van de makkelijk drinkbare gladde start tot de zoete afwerking, van de bittere dunnere kopjes tot de ronduit romige, groene smaak (er is geen manier om deze thee te beschrijven zonder de synaesthetische verbinding tussen kleur en smaak) die van het aroma van de kom's door elke kleine schuimbel wordt gedragen.
En het vrolijkt je blijkbaar ook op.
"Je neemt het hele blad in, dat zo rijk is aan chlorofyl, dat je de gezondheidsvoordelen krijgt, je absorbeert 100% van de voedingsstoffen, evenals de stemmingsverbeterende component,"zegt White. "1000 jaar geleden hadden ze het niet over antioxidanten, maar ik weet zeker dat ze deze stemmingsverbeterende component ervoeren,"White voegt eraan toe. "Elk menselijk lichaam zal op die manier op de thee reageren. het is iets dat tijd en plaats overstijgt."
